Dlaczego powinniśmy sięgać po surowe produkty?
Surowa żywność jest zdrowa. Dzięki temu, że nie jest rafinowana, przetwarzana chemicznie, skażona ani podgrzewana do temperatury wyższej niż 48°C, zachowuje pełną wartość składników odżywczych. Główne grupy, na które można podzielić surową żywność to owoce, warzywa, kiełki, orzechy, ziarna, wodorosty oraz naturalne tłuszcze. Ludzi, którzy spożywają surowe produkty, określa się mianem: witarianie.
Spożywanie surowych pokarmów nie jest czymś nowym. Większość z nas dorastała, słuchając przedstawicieli rządów różnych krajów i organizacji prozdrowotnych, którzy powtarzali, że spożywanie kliku porcji owoców i warzyw dziennie jest konieczne. Kiedy jemy pokarmy w ich naturalnym stanie (nieugotowane), dostarczamy swojemu organizmowi wszystkie witaminy, minerały, składniki odżywcze i enzymy, jakie możemy czerpać z natury. Gotując nasze posiłki, możemy utracić nawet do 70% tych niezwykle ważnych składników odżywczych.
Zasady kuchni opartej na surowej żywności
- Niektórzy witarianie jedzą produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak surowy nabiał, mięso, sushi, jajka, miód czy pyłek pszczeli.
- Większość witarian to weganie (nie spożywają oni żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego). Niektórzy z nich decydują się na spożywanie produktów pszczelich.
- Mrożone owoce uważane są za surowe (mimo, iż tracą ok. 30% zawartości składników odżywczych), jednak warzywa, które zostały zblanszowane lub ugotowane przed zamrożeniem, nie są żywnością surową.
- Produkty w puszkach lub produkty pasteryzowane nie są żywnością surową. Większość z nich została wcześniej podgrzana do temperatury ok. 116°C i zalega na półkach sklepowych przez długie miesiące. Znaczna część puszek posiada wewnętrzną warstwę z plastiku. Uwalnia ona bisfenol A – organiczny związek chemiczny, który zaburza funkcjonowanie układu hormonalnego, ma wpływ na płodność, rozwój mózgu oraz zachowanie dzieci i może prowadzić do nowotworów, cukrzycy bądź innych chorób. Pasteryzacja jest procesem, w którym soki, mleko i inne produkty nabiałowe podgrzewane są do temperatury 63°C (błyskawiczna pasteryzacja odbywa się w temperaturze 72°C) przez trzy minuty. Stosuje się ją w celu zabicia wszelkich szkodliwych bakterii, jednak – niestety – niszczy ona również enzymy i pozbawia pokarmy niektórych wartości odżywczych.
Bywa, że weganie, którzy zdecydowali się na surową dietę, nie sięgają po produkty pochodzenia zwierzęcego ze względów etycznych, podczas gdy inni po prostu wierzą, że ludzie zostali stworzeni po to, aby jeść jedynie warzywa. Nasze zęby i układ trawienny są bardziej zbliżone do zębów i układu trawiennego zwierząt roślinożernych niż mięsożernych, które mają ostrzejsze zęby i pazury, bardzo kwaśne soki żołądkowe oraz krótszy przewód pokarmowy – co jest idealne w przypadku odżywiania się mięsem.
Większość witarian spożywa produkty wyłącznie pochodzenia roślinnego, ale niektórzy włączają do swojej diety niewielkie ilości surowych produktów zwierzęcych, jak nabiał czy jajka. Każdy z nas ma inne potrzeby związane z odżywianiem, z tego też względu nie można kierować się twardymi zasadami. W odpowiednim czasie sami nauczymy się żyć w zgodzie z potrzebami swojego organizmu oraz przekonamy się, jaka ilość surowej żywności jest dla nas najlepsza.
Kategorie, na które możemy podzielić surową żywność (raw food)
Poniższa lista nie zawiera wszystkich surowych produktów – jest jedynie przeglądem wielu pysznych składników, które możesz spożywać, decydując się na dietę opartą na surowej żywności.
- Owoce: jabłko, pomarańcza, truskawka, ananas, papaja, banan, morela, śliwka, daktyl i owoce suszone – to zaledwie kilka przykładów. Owoce zwierają ogromną ilość witamin i węglowodanów, które stanowią paliwo dla naszych komórek.
- Warzywa: ogórek, seler, papryka, pomidor, burak, cukinia, brokuł, kalafior, groszek, kukurydza itd. Warzywa są niskokaloryczne i zawierają ogromne ilości błonnika, więc możesz ich zjadać tak dużo, jak tylko chcesz. Trudno jest spożywać surowe ziemniaki bądź dynię, choć niektórzy uważają je za smaczne.
- Warzywa liściaste: zielona i czerwona sałata, kapusta, szpinak, botwina, sałata rzymska, kapusta właściwa chińska, rzeżucha, rukola, mniszek lekarski i komosa. Warzywa liściaste są niezbędne w surowej diecie, ponieważ stanowią doskonałe źródło białka oraz zawierają istotne minerały, takie jak wapń, żelazo i magnez.
- Nasiona: dynia, słonecznik, len, szałwia hiszpańska czy sezam są świetnym źródłem białka oraz ważnych minerałów.
- Orzechy: migdały, orzechy nerkowca, orzechy brazylijskie, orzechy laskowe, orzechy pekan, orzeszki sosnowe, orzechy pistacjowe, dzikie surowe orzechy ziemne oraz orzechy makadamia.
- Ziarna: owies, kamut, orkisz, gryka, dziki ryż.
- Kiełki: lucerna, słonecznik, brokuł, koniczyna, fasola mung, cieciorka, soczewica i komosa ryżowa – to zaledwie kilka rodzajów roślin, których kiełki możesz samodzielnie wyhodować w domu .
- Pokarmy fermentowane: kwaszona kapusta, kefir kokosowy, jogurt kokosowy, rejuvelac (zakwaszony płyn z moczenia skiełkowanego ziarna), pasta miso. Pokarmy fermentowane zawierają dużą ilość korzystnych bakterii, które wspomagają układ trawienny oraz wzmacniają system odpornościowy.
- Tłuszcze: awokado, kokos, oliwki oraz oleje z kokosu, ziaren lnu i oliwek. Upewnij się, że oleje, które wybierasz, są tłoczone na zimno oraz są olejami extra virgin. Raczej unikaj oleju z orzechów ziemnych, który może wywoływać reakcje alergiczne, oraz oleju rzepakowego, sojowego i kukurydzianego, które zazwyczaj są mocno przetworzone, a także mogą być produkowane z genetycznie modyfikowanych zbiorów.
- Wodorosty: istnieją ponad 24 rodzaje jadalnych wodorostów, min: dulse, kelp, nori, wakame i arame. Są one doskonałym substytutem soli i posiadają mnóstwo istotnych minerałów.
- Super produkty żywieniowe: super produkty żywieniowe mają niezwykle wysoką zawartość składników odżywczych oraz wyjątkowe właściwości. Istnieje wiele takich produktów, ale do moich ulubionych należą: jagody goji, maca w proszku, pyłek pszczeli, sinice oraz fitoplankton morski.
- Słodziki: czysty nektar z agawy, cukier palmowy, surowy miód, suszone liście stewii, syrop z yacon, jadłoszyn w proszku, syrop klonowy oraz odwodniony sok trzcinowy (rapadura). Oprócz surowego miodu, liści stewii i jadłoszynu większość cukrów jest w pewnym stopniu przetworzonych i nie uważa się ich za surowe, mimo iż są tak określane. Unikaj białego przetworzonego cukru i cukru turbinado, ponieważ są one zupełnie pozbawione wartości odżywczych. Trzymaj się z daleka również od wszelkich sztucznych słodzików, takich jak aspartam, sukraloza i sacharyna.
Podstawowe informacje dotyczące wartości odżywczych surowej żywności
Gotowanie uszczupla zawartość składników odżywczych w pokarmach, uszkadzając ich wartość odżywczą oraz żywotność, tym samym utrudnia też przyswajanie pozostałych wartości odżywczych. Enzymy rozkładają się w temperaturze od 45°C do 48°C, tracąc swoją moc katalityczną. Przy około 57°C niszczymy witaminy oraz składniki odżywcze (antyoksydanty). Ciepło nie ma wpływu na minerały, jednak kiedy gotujemy jedzenie, minerały mogą rozpuścić się w wodzie.
Spróbujmy spojrzeć inaczej na podgrzewanie naszych posiłków. Analogicznie do komórek roślinnych zachowują się komórki naszej skóry. W wysokiej temperaturze (54° C) komórki te obumierają – dochodzi wówczas do oparzenia skóry.
Przy temperaturze ok. 71°C cukry w pokarmach bogatych w węglowodany, takich jak ziemniaki czy produkty z ziaren, zaczynają się karmelizować, a to sprawia, że przestają być efektywnym źródłem energii.
Gotowane warzywa tracą większość zawartego w nich błonnika, przez co są mniej skuteczne w oczyszczaniu naszego układu trawiennego.
Opracowano na podstawie książki „Na surowo”.
Tylko teraz książka dostępna jest w super promocyjnej cenie! Promocja! Z 45 zł na 29 zł! Duży format i aż 192 strony!
Książka ta zawiera przepisy w całości oparte na produktach roślinnych z wyjątkiem kilku, do sporządzenia których potrzebne są surowy miód i pyłek pszczeli (pozyskiwane jedynie w warunkach etycznych). A zatem może ona być uznana za książkę z przepisami wegańskimi uwzględniającymi stosowanie produktów pszczelich.
Na surowo łączy w sobie przepisy wykwintne oraz te, stosowane na co dzień – a wszystkie są praktyczne do wykonania przez każdego! Zawiera ponad 100 ilustrowanych przepisów ze wskazówkami „krok po kroku”, m.in na:
-zielone koktajle
-naleśniki z jagodami i kremem
-ziołowy ser z orzechów nerkowca
-spaghetti bolognese
-pizzę wegetariańską
-samosy kokosowe z curry w ostrym sosie śliwkowym
-sałatkę wietnamską
-mus pomarańczowo-karobowy
-tartę z owoców letnich..
