Styl życia szansą na wyleczenie
Dr med. Calvin L. Thrash
Przed ponad 25 lat wraz z żoną dr Agatą Thrash mieliśmy przywilej kierować Centrum Rewitalizacji w stanie Alabama. Niektórzy spośród naszych pierwszych pacjentów cierpieli z powodu cukrzycy typu II (cukrzyca insulinoniezależna).
Byliśmy przekonani, że dieta wegetariańska oparta tylko na produktach roślinnych jest najzdrowsza w przypadku większości chorób cywilizacyjnych, zaczęliśmy ją stosować również w przypadku chorych na cukrzycę. Do takich decyzji zachęcały nas prace takich uczonych jak: dr Nathan Pritikin, dr Jack Davidson, dr Rex Clements oraz dr James Anderson. Chociaż żaden z nich nie stosował ścisłej diety roślinnej, to ich prace pokazały, że idziemy w dobrym kierunku. Korzyści zdrowotne, które wkrótce były widoczne u naszych pacjentów były tego potwierdzeniem.
Koncepcja, że cukrzyca jest chorobą zależną od stylu życia obecnie jest sprawą oczywistą.
Jej powstaniu towarzyszą przyrost masy ciała oraz spadek aktywności fizycznej a także stres. Wszystkie te czynniki mogą doprowadzić do nietolerancji glukozy, a następnie do jawnej cukrzycy. Ta koncepcja pozwoliła nam stworzyć program terapeutyczny i prewencyjny.
Metoda leczenia, którą opracowaliśmy obejmuje trzy elementy. Są to:
Krótkotrwała, rozważna głodówka lecznicza.
Dieta wegetariańska składająca się z naturalnych wysokobłonnikowych, niskotłuszczowych produktów roślinnych z dużą zawartością pokarmów surowych.
Regularne ćwiczenia fizyczne w ramach tolerancji organizmu i relaks.
GŁODÓWKA LECZNICZA
Byłem zaskoczony, kiedy zorientowałem się, że literatura medyczna niewiele mówi o stosowaniu głodówek leczniczych w przypadku cukrzycy typu II. Najczęściej lekarze mają negatywne nastawienie do stosowania głodówek w przypadku cukrzycy. Jednak pacjenci z cukrzycą insulinozależną są wyjątkowo odporni na kwasicę ketonową i bardzo dobrze reagują na krótkotrwały post. Dwadzieścia lat temu dr Jack Davidson opublikował badania przeprowadzone na grupie chorych na cukrzycę typu II z otyłością, którzy przyjmowali ponad 100 jednostek insuliny, a ich cukier utrzymywał się wciąż na poziomie 300-500 mg/dl na czczo. Dr Davidson całkowicie odstawił u tych chorych insulinę i zastosował całkowitą głodówkę podając jedynie wodę do picia. Badał poziom cukru trzy razy dziennie. U wszystkich z wyjątkiem dwóch przypadków poziom cukru spadł poniżej 100 mg/dl w ciągu trzech do pięciu dni bez żadnych negatywnych konsekwencji dla zdrowia. U większości osób poziom cukru można było kontrolować bez insuliny, stosując właściwą dietę. Według dr Davidsona krótki post jest pomocny w regeneracji receptorów komórkowych dla insuliny czyniąc je bardziej efektywnymi. Od czasu tych pierwszych doświadczeń Davidson sprawozdaje, że udało mu się skutecznie wyleczyć ponad 3000 pacjentów z cukrzycą i otyłością bez skłonności do ketozy stosując jednotygodniową głodówkę całkowitą a następnie dietę niskokaloryczną.
Sami stosowaliśmy metodę dr. Davidsona w przypadku wielu naszych pacjentów i większości przypadków byliśmy w stanie odstawić u nich insulinę. Kontrola poziomu cukru podczas postu jest bardzo istotna, ponieważ w sporadycznych przypadkach dochodzi do wzrostu poziomu cukru we krwi zamiast spadku, a to wskazuje na zależność od insuliny i zagraża kwasicą ketonową.
Głodówka lecznicza jest również pomocna jeżeli chodzi o kontrolę apetytu oraz sprzyja utracie masy ciała. Zaobserwowaliśmy też, że regularne stosowanie postu dwa, trzy dni w tygodniu jest bardzo pomocne w przypadku osób z cukrzycą typu II i nadwagą. Jest to szczególnie korzystne u tych osób, które nie chorują zbyt długo: zwykle ich poziom cukru wraca do normy i takim pozostaje.
Jest bardzo ważne, aby zdawać sobie sprawę, że nawet po okresie krótkiego postu poziom cukru może ulec podwyższeniu nawet ponad normę. Sytuacja taka może trwać kilka dni i zniechęcać zarówno lekarza jak i pacjenta. Ale, jeżeli program będzie prowadzony dalej stosując niskokaloryczną dietę i okresowe posty – efekt nastąpi w każdym przypadku. Widzieliśmy pacjentów, którzy potrzebowali kilku miesięcy, aż w końcu poziom cukru utrwalił się na prawidłowym poziomie. Obserwowaliśmy stopniową poprawę u tych osób poprzez badanie poziomu hemoglobiny glikolizowanej.
DIETA WEGETARIAŃSKA
Wiele badań naukowych wykazało zalety diety wysokobłonnikowej i bogatej w nierafinowane węglowodany. Taka dieta sprzyja wolnej aborbcji cukru do krwi, ma korzystny wpływ na podwyższony poziom tłuszczu we krwi oraz na nadciśnienie. Dr James Anderson był jednym z pierwszych i czołowych zwolenników tego rodzaju żywienia. Zalecał on codziennie do spożycia niewielką porcję strączkowych ze względu na dużą zawartość rozpuszczalnego błonnika.
U naszych pacjentów stosujemy dietę wegetariańską bez dodatku tłuszczów widzialnych z niewielką ilością masła orzechowego, orzechów i świeżych oliwek. Podajemy także produkty sojowe. Wiele ostatnich badań naukowych wykazało, że białko roślinne, szczególnie białko sojowe działa ochronnie hamując szybki rozwój powikłań cukrzycy. Nawet stan osób z niewydolnością nerek poprawia się, gdy spożywają one białko sojowe w rozsądnych ilościach. Zalecamy w diecie również gotowane lub suche płatki zbożowe, jedna do dwóch porcji owoców świeżych lub gotowanych bez cukru, chleb pełnoziarnisty oraz mleko sojowe lub orzechowe.
Podajemy obfitość warzyw surowych i gotowanych. Kolacje są lekkie. Składają się z pieczywa pełnoziarnistego i świeżych owoców. Jeżeli pacjent ma dużą nadwagę zachęcamy do pozostania przy dwóch posiłkach dziennie. Jak zaleca dr Rex Clements z Uniwersytetu w Birmingham stosujemy wiele produktów zawierających mioinozytol u pacjentów z neuropatią cukrzycową, zwykle osiągając dużą poprawę stanu ich zdrowia w ciągu kilku tygodni. Dr Clements opublikował całą listę produktów zawierających mioinozytol. Co ciekawe: produkty zwierzęce nie zawieraja go zasadniczo w ogóle. Natomiast wiele produktów roślinnych jest bogatych w ten związek.
Wszyscy zdają sobie sprawę dzisiaj, że większość produktów zwierzęcych jest bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol. Chorzy na cukrzycę mają zazwyczaj podwyższone poziomy lipidów krwi. Produkty zwierzęce podnoszą ich poziom lipidów ze względu na niekorzystny stosunek lizyny do argininy.
ĆWICZENIA FIZYCZNE I RELAKS
Obecnie nikt nie może podważyć korzyści wynikających ze stosowania regularnych ćwiczeń w leczeniu i zapobieganiu cukrzycy insulinoniezależnej. Poprawa procesów trawiennych, spadek wagi ciała, zmniejszenie oporności insulinowej, lepsze spalanie cukru i ogólne lepsze samopoczucie to wszystko efekty ćwiczeń u osób z cukrzycą. Pomimo dużej nadwagi, powikłań sercowo-naczyniowych, dolegliwości ze strony układu kostno-stawowego czy innych, ostrożnie i powoli, a jednak systematycznie wdrażamy ćwiczenia i zauważamy w ciągu kilku tygodni wyraźną poprawę sprawności. Bardzo pomocne dla pacjentów z dużą nadwagą są ćwiczenia w basenie. Stosujemy również hydroteriapię i masaż leczniczy jako zabiegi relaksacyjne.
PODSUMOWANIE
Właściwa dieta (wysokobłonnikowa, niskotłuszczowa, bogata w nierafinowane węglowodany) i okresowy post oraz odpowiednie ćwiczenia fizyczne dają zdumiewającą poprawę jeżeli chodzi o poziom cukru, poziom cholesterolu oraz poziom trójglicerydów we krwi. Często stan nerek u osób z nefropatią cukrzycową ulega zdecydowanej poprawie a nawet wraca do normy, ustępują też objawy neuropatii cukrzycowej, spada waga ciała u osób z nadwagą, obserwuje się wyraźną ogólną poprawę kliniczna. W większości przypadków jest możliwe odstawienie lub znaczne zredukowanie dawek insuliny oraz doustnych środków hypoglikemicznych. Dodatkowo mamy przekonanie, że program ten nie tylko leczy osoby chore na cukrzycę, ale ma również ogromne znaczenie w jej zapobieganiu.
Calvin L. Thrash: Non-Insulin Dependent Diabetes Mellitus:
Lifestyle Intervention Strategies,
The Journal of Health & Healing, Vol. 21, No 3.
