Od wielu lat prowadzone są badania nad rolą odpowiednio dobranej diety w zapobieganiu nowotworom oraz jej wpływem na długość i jakość życia ludzi ze zdiagnozowanym rakiem. Nasza wiedza na ten temat nie jest z pewnością kompletna, jednak nawet dotychczasowe odkrycia można nazwać przełomowymi. Wydaje się, że niektóre style odżywiania mają duży wpływ na długość życia i zdrowie ludzi dotkniętych chorobą nowotworową. Inne z kolei są ryzykowne i przyczyniają się do zwiększenia śmiertelności związanej z rakiem.
Badania nad rolą jedzenia w walce z rakiem wyrosły z prób dotarcia do przyczyn choroby. Porównując diety ludzi, którzy zapadli na raka, i tych, którzy pozostali zdrowi, odkryto wiele czynników wpływających na ryzyko rozwoju nowotworu. Badacze mieli też okazję zobaczyć, jak różne sposoby odżywiania wpływają na prawdopodobieństwo przeżycia.
Wysokobłonnikowy, niskotłuszczowy
Okazuje się, że wiele potraw pomocnych w zapobieganiu rozwojowi nowotworów wspomaga również walkę z już zdiagnozowaną chorobą. Jednym z ważniejszych wniosków wynikających z badań jest odkrycie wpływu jedzenia na hormony przyśpieszające przyrost zrakowaciałej tkanki. Na przykład, wysokobłonnikowa i niskotłuszczowa dieta redukuje ilość estrogenu (żeńskiego hormonu płciowego) w układzie krwionośnym. Taka kontrola poziomu estrogenu wydaje się zmniejszać prawdopodobieństwo mnożenia się i rozprzestrzeniania komórek rakowych.
Błonnik, wspomagając przemianę materii, jest istotnym czynnikiem zapobiegającym rakowi jelita grubego, może również przyczyniać się do właściwego funkcjonowania układu odpornościowego. Włączenie do diety bogatych w błonnik produktów roślinnych jest więc bardzo istotne w zapobieganiu i walce z nowotworami, jak również pozytywnie wpływa na ogólny stan zdrowia.
Dlaczego unikać nabiału?
Nabiał (np. mleko, ser, jogurt) zawiera zazwyczaj dużo tłuszczu i cholesterolu. Z badań wynika, że takie produkty mają istotny wpływ na ryzyko powstawania nowotworów. W dwóch cyklach badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Harvarda – Studium Stanu Zdrowia Lekarzy i Uzupełniające Studium Stanu Zdrowia Lekarzy – odkryto, że ryzyko zachorowania na raka prostaty jest wyższe u mężczyzn, którzy często spożywają nabiał. Do takiego wyniku przyczynia się najprawdopodobniej wpływ produktów mlecznych na zwiększenie produkcji insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1) i wysoka w nabiale zawartość wapnia, który zmniejsza aktywację witaminy D. Zbadano również związek konsumpcji omawianych produktów z ryzykiem zachorowania na raka piersi i jajników. Na szczęście nabiał można zastąpić takimi produktami jak mleko sojowe, mleko ryżowe i jogurt bezmleczny, które sprawiają, że zmiana diety jest przyjemna i prosta.
Unikanie mięsa
Wiele przeprowadzonych badań pokazało, że nowotwory występują częściej w społeczeństwach konsumujących dużo produktów wysokotłuszczowych, szczególnie mięsa, a dużo rzadziej w takich, których dieta jest bogata w ziarna, warzywa i owoce. Wynika to z wysokiej zawartości tłuszczu i braku błonnika w diecie mięsnej, szczególnie w porównaniu z roślinną. Dodatkowo, w trakcie gotowania mięsa mogą formować się w nim substancje rakogenne z grupy kwasów hydroksycytrynowych (HCA). Ilość HCA rośnie wraz z długością procesu gotowania oraz temperaturą mięsa.
Produkty roślinne pomagające w zwalczaniu raka i potrawy zwiększające odporność
Antyoksydanty, znajdujące się głównie w owocach i warzywach, są potężnym sprzymierzeńcem w walce z rakiem. Pomagają one w niwelowaniu szkód wywoływanych przez wolne rodniki, które w przeciwnym razie mogą prowadzić do rozwoju nowotworu.. Najważniejsze jest, aby w planie posiłków zawrzeć dużo różnorodnych warzyw i owoców. Badania jednoznacznie pokazały, że stosowanie diety bogatej w owoce i warzywa zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na raka. Wykazano także, że konsumowanie większej ilości warzyw i owoców wydłuża życie i zapobiega nawrotom nowotworów.
Beta-karoten, witamina C i cynk wspomagają rozpoznanie i niszczenie komórek rakowych. Z kolei pokarmy bogate w tłuszcz i cholesterol mogą zmniejszać odporność organizmu. Badania wykazały, że aktywność komórek NK (tzw. naturalnych zabójców – pochłaniających i niszczących komórki rakowe) jest dwukrotnie wyższa u wegetarian niż u niewegetarian.
Utrzymywanie należnej masy ciała
Kontrola masy ciała jest konieczna w zapobieganiu wielu chronicznym chorobom, a z badań wynika, że ludzie szczuplejsi znacznie rzadziej zapadają na nowotwory. Co więcej, pozbycie się nadwagi może zwiększyć szanse przeżycia u chorych na raka.
Bez półśrodków
Wiele składników diety może nam pomóc pozostać w dobrym zdrowiu lub zwalczyć chorobę. Już od dłuższego czasu prowadzone są badania nad warzywami, owocami, pełnym ziarnem i wieloma innymi produktami żywieniowymi. Nie odkryliśmy jeszcze wszystkiego, lecz posiadane informacje pozwalają nam wytyczyć ścieżkę do zdrowszego żywienia.
Na początku chcielibyśmy zachęcić wszystkich, aby nie ociągali się ze zmianą diety. Jeśli u ciebie lub u kogoś z twoich bliskich została zdiagnozowana poważna choroba, czas najwyższy, aby zacząć czerpać korzyści z odpowiednio dobranej diety. Możemy próbować oszukiwać się, że pomogą tylko niewielkie zmiany w sposobie odżywiania, jednak rezygnacja z niewielkiej ilości tłuszczy na rzecz jednego owocu przyniesie nikły efekt. Zostało to naukowo udowodnione w badaniach, w których dieta była sposobem opanowania wielu stanów chorobowych, takich jak wysoki poziom cholesterolu, cukrzyca, nadciśnienie, osteoporoza czy problemy z nadwagą.
