Hipoglikemia – zespół przedwczesnego starzenia

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowotnych krajów cywilizowanych jest hipoglikemia, zwana też „zespołem przedwczesnego starzenia”. Występuje on często ze względu na przyjęty w tych krajach sposób odżywiania, bogaty w cukry proste i rafinowane węglowodany złożone oraz produkty zwierzęce. Dieta taka jest prawie zupełnie pozbawiona błonnika, a cukier w niej zawarty szybko przedostaje się do krwi. W odpowiedzi na to trzustka wyrzuca do krwiobiegu duże ilości insuliny, która szybko doprowadza do obniżenia poziomu cukru, tak, że spada on z kolei poniżej normy.

Mogą pojawić się wtedy najróżniejsze objawy związane z niedocukrzeniem organizmu: zdenerwowanie, niepokój, nadmierna pobudliwość, bóle głowy, uczucie przemęczenia, kołatanie serca, roztargnienie, załamanie nerwowe, kłopoty z pamięcią, niezdecydowanie, problemy z koncentracją, koszmary nocne, skłonność do przygnębienia i depresji, a nawet myśli samobójcze. Poziom cukru we krwi na czczo powinien utrzymywać się w granicach 65–100 mg/dl, a 2 godziny po posiłku nie powinien być wyższy niż 140 mg/d. Kiedy natomiast spada poniżej 55 mg/dl, mamy do czynienia z hipoglikemią, czyli niedocukrzeniem.

7 dobrych rad jak zapobiegać zbyt dużym spadkom poziomu cukru we krwi

1. 1. Spożywaj dwa, najwyżej trzy posiłki dziennie
      Pięć do siedmiu posiłków dziennie, które często się zaleca, tylko przedłuża chorobę i pogarsza stan chorego. Należy zjeść solidne śniadanie i obiad. Kolacja powinna być bardzo skromna. Należy zachować przynajmniej pięciogodzinne odstępy między posiłkami i ściśle przestrzegać godzin ich spożywania. Nie należy jeść tuż przed snem i w ciągu nocy. Organy trawienne powinny pracować w odpowiednich odstępach czasu, aby mogły wyrobić sobie rytmiczny cykl pracy i odpoczynku. Tak więc pory posiłków powinny być regularne; z ewentualnymi niewielkimi zmianami. Nie należy też podjadać między posiłkami. Ponad 90% osób cierpiących na hipoglikemię nie ma problemu z zachowaniem odpowiedniego poziomu cukru we krwi między posiłkami czy w czasie głodówki. Ich problem zaczyna się kilka godzin po zjedzeniu słodyczy albo innych rafinowanych węglowodanów.
   2. Spożywaj pełnoziarniste produkty zbożowe
      Bardzo wskazane jest spożywanie różnego rodzaju kasz, np. jaglanej, gryczanej, jęczmiennej, quinoa, brązowego ryżu, płatków owsianych, makaronu razowego, brązowego ryżu i innych pełnoziarnistych produktów zbożowych. Chleb pszenny i mieszany należy zastąpić pieczywem żytnim, razowym, typu Graham. Białe pieczywo, biały ryż i inne rafinowane produkty zbożowe sprzyjające rozwojowi hipoglikemii powinny być wyeliminowane z diety.
   3. Nie spożywaj nabiału
      Nie zaleca się spożywania nabiału. Mleko zawiera dużo laktozy (cukru mlecznego) – wiele osób cierpiących na zespół hipoglikemiczny miewa zaparcia. Godne polecenia mogą być natomiast niesłodzone roślinne substytuty mleka, np. mleko migdałowe, sojowe. Przy okazji warto wspomnieć, że jedna szklanka słodzonego mleka np. sojowego może zawierać do trzech łyżeczek cukru. Jako alternatywę dla twarogu najlepiej stosować serki sojowe tofu.
   4. Jedz dużo warzyw, nie unikaj owoców
      Warzywa i owoce zawierają spore ilości błonnika, witamin i soli mineralnych, które pomagają uregulować trawienie i metabolizm. Błonnik zapobiega szybkiemu wchłanianiu cukru do krwi. Niejednokrotnie mamy obawy przed jedzeniem owoców, jednak możemy je jeść bez obaw, zachowując umiar – szczególnie w przypadku tych bardziej słodkich, czy też suszonych (zawierają skoncentrowany cukier). Warto jednak pamiętać, że mówimy o owocach, a nie o przetworach owocowych z dodatkiem cukru. Warzywa dostarczają więcej różnorodnych węglowodanów niż owoce.
   5. Zamiast mięsa stosuj nasiona strączkowe i orzechy
      Roślinne źródła białka zawierają błonnik i dlatego korzystniej wpływają na regulowanie poziomu cukru we krwi. Jednak niektóre z nich, zaliczane do wysokokalorycznych, tj. orzechy i nasiona oleiste, nie powinny być spożywane w zbyt dużych ilościach.
   6. Nie spożywaj cukru i produktów, które go zawierają.
      Produkty zawierające cukier są głównymi sprawcami problemu niedocukrzenia krwi kilka godzin po posiłku. Powodują szybki wzrost insuliny i wtórnie zbyt wysoki spadek cukru we krwi. Z tego powodu są wysoce niewskazane.
   7. Nie pij kawy, herbaty i alkoholu, nie pal papierosów
      Kofeina i  nikotyna są silnymi substancjami stymulującymi produkcję insuliny, więc należy ich bezwzględnie unikać. To samo dotyczy alkoholu, który jest produktem wysokokalorycznym, pobudza trzustkę i zatruwa komórki. Należy pić dużo wody między posiłkami, tak, by mocz pozostawał jasnosłomkowy. Większość osób powinna wypijać 8–10 szklanek wody dziennie.

Produkty zalecane:

Produkty zbożowe: płatki owsiane, płatki jęczmienne, kasza jaglana, kasza gryczana, kasza jęczmienna, ryż brązowy, makaron razowy, mąka razowa do wypieków, chleb pełnoziarnisty: żytni, kukurydziany, orkiszowy, bułki grahamki

Substytuty mleka i jego przetworów: mleko migdałowe, mleko sojowe, śmietanka sojowa, śmietanka migdałowa, serek sojowy tofu, masło orzechowe, masło sezamowe, pasta ze słonecznika lub innych nasion, pasty warzywne

Owoce i warzywa: wszystkie rodzaje; surowe, ugotowane lub blanszowane.

Nasiona strączkowe: wszystkie rodzaje, dobrze ugotowane do miękkości, po uprzednim namoczeniu i odlaniu wody, najlepiej dwukrotnym.

Orzechy i nasiona: wszystkie rodzaje.

Napoje: woda, herbaty ziołowe lub owocowe bez cukru

Produkty niewskazane:

Cukry: biały, brązowy, miód, syropy, dżemy, galaretki, konfitury z cukrem itp.

Wyroby cukiernicze: ciasta, ciasteczka, cukierki, placki, słodkie desery, lody.

Zboża rafinowane: biały chleb, białe bułki i rogale, biały ryż, biały makaron itp.

Słodzone owoce i warzywa: we wszystkich postaciach; suszone owoce dozwolone są tylko w niewielkich ilościach.

Napoje kofeinowe: kawa, herbata, napoje typu „cola”, kakao, czekolada.

Tytoń: we wszystkich postaciach.

Przyprawy: ocet spirytusowy, musztarda, ketchup, majonez, pieprz czarny,
ostra papryka.

Mleko i sery: wszystkie gatunki pochodzenia zwierzęcego.

Niniejszy artykuł pochodzi z kwartalnika Zdrowie z wyboru nr 73/2021