Istnieją zioła jakby specjalnie stworzone dla kobiet. Stosowane w różnych dolegliwościach mogą stawić czoła niejednemu kobiecemu schorzeniu. Do takich ziół należą m.in.: nagietek, rumianek, szałwia, pokrzywa, krwawnik, tasznik, przywrotnik, złocień maruna, jasnota biała, bylica pospolita, glistnik jaskółcze ziele, dziurawiec, melisa.
Niektóre bywają pomocne nawet w schorzeniach nowotworowych, np. czaga (huba brzozowa) czy korzeń łopianu wielkiego – nie mają one bezpośredniego działania przeciwnowotworowego, ale można je stosować pomocniczo, by skutecznie podnieść odporność. Niezwykle cenne jest przeciwzapalne działanie wielu ziół, które mogą być wykorzystywane w różnego rodzaju infekcjach i zapaleniach narządów rodnych. Skuteczne leczenie takich stanów jest niezwykle ważne, ponieważ udowodniono, że przewlekły charakter stanów zapalnych może prowadzić do rozwoju raka u kobiet.
Zioła pomocne w stanach zapalnych Stosowanie ziół w infekcjach intymnych należy do najstarszych metod terapii domowych.
Kwiat nagietka
Kwiat nagietka lekarskiego zawiera szereg flawonoidów, fitosteroli, karotenoidów i alkoholi trójterpenowych, które działają przeciwzapalnie oraz bakterio- i grzybobójczo. Karotenoidy warunkują prawidłowy wzrost nabłonka, a także przyśpieszają ziarninowanie i bliznowacenie wszelkich uszkodzeń błony śluzowej nawet w początkowym okresie zmian nowotworowych. Mają one znaczenie nie tylko w terapii, ale również kosmetyczne, gdyż regulują i wzmagają resorpcyjne właściwości błony śluzowej i chronią ją przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych. Korzystne ochronne i regenerujące właściwości obejmują wszystkie błony śluzowe w organizmie, w tym pochwy i odbytu. Nagietek ma także działanie immunopobudzające, tj. zwiększające ogólną odporność organizmu na zakażenia. Zwiększa też ilość wydalanego moczu, potu i żółci, dzięki czemu ułatwia oczyszczanie organizmu. Stosowany jest powszechnie w różnego rodzaju chorobach błon śluzowych, zaburzeniach miesiączkowania, przy spadku odporności i pomocniczo w stanach przedrakowych. Napary z nagietka można stosować wewnętrznie i zewnętrznie. W grzybicy pochwy i okolicy łonowej stosuje się obmywania, półkąpiele i irygacje. Nagietek jest często głównym składnikiem płynów do higieny intymnej. Wchodzi w skład mieszanki ziołowej Vagosan przeznaczonej do codziennej higieny intymnej. W aptekach są również dostępne globulki dopochwowe na bazie nagietka.
Koszyczek rumianku
Rumianek to znany od tysiącleci środek, który stosuje się od niemowlęctwa aż do starości. Jest rośliną szeroko rozpowszechnioną w całej Europie. Do celów leczniczych pozyskiwany jest koszyczek rumianku. Rumianek zawiera pochodne azulenu, olejki eteryczne i flawonoidy o działaniu przeciwzapalnym, antyalergicznym, regulującym pracę przewodu pokarmowego, żółciopędnym i uspokajającym. Olejki eteryczne działają przeciwzapalnie na błony śluzowe i skórę. Na przykład spiroeter hamuje wydzielanie histaminy, serotoniny i bradykininy – substancji wywołujących stany zapalne. Napary z rumianku stosuje się powszechnie w stanach zapalnych błon śluzowych i w codziennej higienie intymnej, a ponadto w upławach, zapaleniu szyjki macicy i pochwy oraz
świądzie i stanach zapalnych sromu. Łagodzą one świąd, pieczenie, podrażnienia i obrzęki.
Ziele rdestu ptasiego
Surowcem wykorzystywanym w zielarstwie jest ziele rdestu ptasiego, zbierane w początkowym okresie kwitnienia. Główne związki występujące w tej roślinie to flawonoidy, garbniki, kwasy polifenolowe i sole mineralne, w tym rozpuszczalna w wodzie krzemionka. Za najważniejsze funkcje lecznicze tej rośliny odpowiedzialne są flawonoidy. To dzięki nim rdest ptasi wykazuje właściwości moczopędne, znane i wykorzystywane już w starożytności. Pomaga również usunąć szkodliwe produkty przemiany materii, chroniąc w ten sposób wątrobę i sprawnie oczyszczając organizm. Ponadto wspiera proces usuwania nadmiaru jonów sodu i chloru, przyczyniając się tym samym do szybszej redukcji obrzęków. Jego właściwości przeciwzapalne i oczyszczające wykorzystywane są w zapaleniach pochwy i sromu jako składnik mieszanek do irygacji i nasiadówek oraz do picia.
Liść szałwii
Szałwia lekarska w pełni zasługuje na swoją łacińską nazwę Salvia officinalis: salvere oznacza „leczyć”, „ratować”. Do celów leczniczych w maju, tuż przed okresem kwitnienia, zbiera się w pełni wykształcone liście. Szałwia, dzięki specyficznemu zestawowi zawartych w niej substancji, znalazła bardzo szerokie zastosowanie w lecznictwie. W jej liściach znajdują się znaczne ilości olejku eterycznego, którego głównymi składnikami są: tujon, cyneol, kamfora, bornel i pinen. Szałwia zawiera również taniny i flawonoidy. Obecne w niej taniny, olejek eteryczny oraz gorycz karnozol stanowią silną broń w walce z zakażeniami, działają bowiem ściągająco, przeciwzapalnie, antyseptycznie i grzybobójczo. Hamują też rozmnażanie się bakterii odpowiedzialnych za rozwój wielu zakażeń i infekcji, a także działają przeciwwirusowo. Okazuje się, że szałwia potrafi uporać się nie tylko z zapaleniami jamy ustnej, ale również pochwy i sromu. Jest składnikiem mieszanki Vagosan do higieny intymnej.
Kora dębu
Kora dębu wykazuje działanie ściągające i przeciwzapalne oraz antyseptyczne, antywirusowe, przeciwgrzybicze i moczopędne. Ściągające działanie kory dębu wynika z dużej zawartości garbników. Działanie kory dębu wynika z dużej zawartości garbników oraz przeciwutleniaczy, takich jak elagitaniny i roburyny. W przypadku łagodnych stanów zapalnych narządów płciowych dobrze sprawdzają się nasiadówki oraz kąpiele z odwarem z kory dębu. Jak przygotować taki odwar? 3-4 łyżki rozdrobnionej kory dębu zalewamy 2 litrami wody i gotujemy pod przykryciem 10 minut, a następnie odstawiamy na 15 minut. Uwaga: nasiadówek nie należy stosować w okresie ciąży!
Ziele krwawnika
Właściwości lecznicze krwawnika poznano już w średniowieczu, kiedy wykorzystywano głównie jego działanie przeciwkrwotoczne. Obecnie wiemy, że krwawnik działa również przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. Substancje o działaniu leczniczym występujące w zielu krwawnika to m.in. taniny, flawonoidy, olejki eteryczne, cholina, magnez, cynk, potas i witamina C. Taniny w nim zawarte mają działanie ściągające, a także nadają gorzki posmak roślinie i jej przetworom. Flawonoidy zaś działają przeciwbólowo, przeciwzapalnie i rozkurczowo. Krwawnik można przede wszystkim wykorzystać na wszelkie rany jako środek przeciwkrwotoczny i dezynfekujący oraz na stany zapalne błon śluzowych. Jest też skuteczny w przypadku stanów zapalnych szyjki macicy i pochwy, zwłaszcza przy zapaleniach przebiegających z nadżerkami czy uszkodzeniami błony śluzowej. Jego właściwości przeciwzapalne, odkażające i regenerujące możemy wykorzystać przez stosowanie nasiadówek i irygacji.
Niniejszy artykuł pochodzi z kwartalnika Zdrowie z wyboru nr 80
