Zdrowa suplementacja

Już wiele lat temu zostały ustalone minimalne dawki, tzw. dzienne zapotrzebowanie (RDA), dla większości witamin i minerałów. Jednak nikt jeszcze nie ustalił bezpiecznej górnej granicy dawkowania, jak gdyby witaminy i minerały należało traktować bardziej jak żywność, aniżeli jak leki.

Obecnie wielu ludzi stara się utrzymać swoje zdrowie, zażywając różnorodne preparaty witaminowe sprzedawane w aptece bez recepty. Jednak w wielu przypadkach stosowane są one w zbyt dużych dawkach, co może okazać się niebezpieczne dla zdrowia.

Jakie mogą być następstwa przedawkowania mikroelementów?

Jednym z niebezpieczeństw jest wzrastające przekonanie, że suplementacja może być stosowana, aby zapobiegać tak poważnym chorobom jak nowotwory, choroby serca czy osteoporoza. Suplementacja w dużych dawkach pojedynczego mikroelementu nie jest w stanie zapobiec jakiejkolwiek poważnej przewlekłej chorobie i jeszcze dodatkowo może wpłynąć hamująco na absorbcję innych substancji odżywczych. Przykładowo: zbyt duża dawka stosowanego żelaza obniża wchłanianie cynku, z kolei zbyt duża dawka cynku obniża absorbcję miedzi. Jest grupa witamin, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Witaminy te spożyte w nadmiarze nie mogą być wydalone przez organizm. Każda ich nadwyżka magazynowana jest w tkance tłuszczowej. Dawka toksyczna witaminy A (20 x dawka normalna) powoduje silny ból głowy, suchość skóry, pękanie warg, bóle stawowe i wypadanie włosów. Kobiety w ciąży, zażywając duże dawki witaminy A, narażają swoje dziecko na wysokie niebezpieczeństwo. Kolejne witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to witaminy D i E. W nadmiernych ilościach (3–5 razy większych niż zalecana dawka) witamina D uszkadza wewnętrzną ściankę naczyń tętniczych z możliwością inicjacji tworzenia się płytek miażdżycowych. Natomiast nadmierne dawki witaminy E powodują chroniczne uczucie przemęczenia.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie (B complex i witamina C) były długo uważane za nieszkodliwe, ponieważ organizm może wyeliminować ich nadmiar przez nerki. Przekonanie to zostało jednak obalone, kiedy w 1983 roku wykazano, że nadmierne dawki witaminy B6 powodują zaburzenia pracy układu nerwowego. Poza tym nadwyżki witamin rozpuszczalnych w wodzie zawsze obciążają dodatkowo nerki. Wykazano też, że nadmiar witaminy C może u niektórych osób stymulować powstawanie kamieni nerkowych.

Trzeba też pamiętać, że większość negatywnych efektów długotrwałego stosowania mikroelementów w dużych dawkach jest jeszcze nieznanych. Zawsze należy mieć na uwadze, że niekontrolowane ich spożywanie może być ryzykowne.

Jak bezpiecznie stosować mikrelementy?

Najwłaściwszym sposobem dostarczania organizmowi mikroelementów jest spożywanie ich wraz z pokarmem. Naturalna żywność jest wystarczająco bogata w witaminy i sole mineralne. Dostarcza ona mikroelementów w odpowiednich ilościach i formach. Kiedy izolujemy substancje odżywcze z pokarmu, koncentrujemy je i dopiero w takiej postaci spożywamy, zdążamy do zaburzenia naturalnej równowagi w organizmie. Są jednak tacy, którzy potrzebują suplementacji. Badacze uważają za zupełnie bezpieczne przyjmowanie jednej tabletki zawierającej mikroelementy w ilościach zabezpieczających dobowe zapotrzebowanie. Suplementacja w rozsądnych dawkach jest pomocna w sytuacjach niedoboru witamin w  organizmie.

dr n. med. Hans Diehl