Zdrowy sen – co jeszcze jest ważne?

Zdrowy sen – co jeszcze jest ważne? Nasze ciało potrzebuje snu tak samo jak jedzenia, picia i oddychania. Jesteśmy tak skonstruowani, że musimy co jakiś czas wypoczywać zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Badania naukowe świadczą dobitnie, że jako ludzie potrzebujemy snu nie byle jakiego, ale regularnego, w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej porze. Bez takiego snu nie jesteśmy w stanie właściwie funkcjonować. Każdy, czy to przyznaje, czy nie, wie, jak ważny jest sen. Jednak pomimo lat badań nad snem, pozostaje on zjawiskiem po części tajemniczym. Nadal nie wiemy do końca, czym jest sen, jak działa i dlaczego tak głęboko wpływa na nasz organizm i umysł. Wiemy, że sen jest ważny dla zdrowia i dobrego samopoczucia. Choć nie gwarantuje, że nie zachorujemy, to jednak brak snu prędzej czy później na pewno wpędzi nas w chorobę.

Niestety, żyjemy w świecie, w którym robimy  wszystko, by uniemożliwić sobie dobry sen. Elektryczne oświetlenie może zamienić noc w dzień, zapewniając mocne światło przez dwadzieścia cztery godziny na dobę. Do tego mamy wielkoekranowe telewizory, monitory komputerowe, laptopy, smartfony i oczywiście tablety. To wszystko angażuje nas w różnego rodzaju zajęcia – bardziej lub mniej użyteczne. Kiedyś po wyjściu z miejsca pracy zostawialiśmy pracę za sobą. Dzisiaj wracamy do domu i jeszcze przed snem sprawdzamy pocztę elektroniczną. Udzielamy się na forach internetowych, podtrzymując kontakt z przyjaciółmi i znajomymi, gramy w gry komputerowe, oglądamy filmy. To wszystko zabiera nam coraz więcej czasu, także tego, który powinniśmy poświęcić na sen. To nieuchronnie wpływa na sposób funkcjonowania naszego umysłu.

Gdybyśmy mieli sprowadzić udane życie do jednego aspektu, to sądzę, że byłaby nim jakość decyzji, które podejmujemy. Ludzie, którzy mają udane życie, zazwyczaj podejmują dobre decyzje, a ci, którzy mają nieudane życie, podejmują złe decyzje. Okazuje się, że sen zaś ma kardynalne znaczenie dla jakości decyzji, które podejmujemy. Dlaczego? Dzieje się tak dlatego, że brak czy niedostatek snu oddziałuje bezpośrednio na funkcjonowanie płatów czołowych mózgu. Płaty czołowe to ta część mózgu, w której zachodzą najważniejsze procesy myślowe, w tym procesy decyzyjne. Te szczególne funkcje związane z podejmowaniem decyzji ulegają znaczącemu osłabieniu w wyniku zmęczenia. Niezależnie od tego, jaki zawód wykonujemy, musimy podejmować decyzje niemal co chwilę. Także w życiu rodzinnym jakość naszych więzi jest w jakimś stopniu zależna od jakości decyzji, które podejmujemy. Zmęczeni, niedospani jesteśmy bardziej podatni na rozdrażnienia, nie jesteśmy w stanie zbyt długo skupić uwagi na niczym, nie potrafimy układać dalekosiężnych planów i tracimy zdolność właściwego osądu.

Jeżeli jesteśmy zmęczeni także mamy problem z podjęciem działań wymagających realizacji. Ta część procesu nosi miano inicjatywy. Gdy dostrzeżemy możliwości i oszacujemy je, przychodzi czas na podjęcie działania. Jednak gdy jesteśmy zmęczeni, to nawet wiedząc, co powinniśmy zrobić, nie potrafimy się zabrać do działania. Jest tak dlatego, że funkcje płatów czołowych mózgu są upośledzone wskutek obniżonego zaopatrzenia w krew spowodowanego brakiem należytego odpoczynku.

W jednym z poradników na temat snu znalazłam takie stwierdzenie, które zapadło mi w pamięć „Jeżeli śpimy około sześciu godzin dziennie, jesteśmy w stanie normalnie funkcjonować. Jeżeli śpimy siedem godzin, zaczynamy być sprawni intelektualnie, tak jak powinniśmy. Gdy śpimy osiem godzin i więcej, mamy pełen dostęp do naszej kreatywności i operujemy na najwyższych obrotach.” A to znaczy, że 8 godzin snu to nie jest fanaberia – to rozsądek.

Człowiek wypoczęty myśli lepiej, żyje lepiej, pracuje efektywniej, rzadziej się myli i oczywiście lepiej się czuje. Pamiętajmy, że sen jest nie mniej ważny niż właściwe odżywianie i ćwiczenia fizyczne, a przy tym znacznie łatwiejszy!