Sposoby na bóle głowy

Bóle głowy są objawem bardzo niespecyficznym. Może towarzyszyć konkretnym schorzeniom, ale najczęściej pojawia się bez przyczyny chorobowej. Zawsze jednak jest dowodem jakichś czynnościowych zaburzeń w organizmie. Zaburzenia te mogą mieć przeróżne podłoże; występują głównie jako konsekwencja złych nawyków.

Skąd może się brać ból głowy?

 
Bóle głowy mogą pojawiać się na skutek przejedzenia, podjadania między posiłkami, zjadania zbyt dużej ilości białka, głównie w postaci mięsa i nabiału, spożywania późnych obfitych kolacji, zjadania zbyt dużej różnorodności potraw w czasie jednego posiłku, niewłaściwego łączenia pokarmów, jedzenia w pośpiechu, odwodnienia organizmu, stresu emocjonalnego, zmęczenia, przepracowania, niewyspania, spania na niewygodnym łóżku, braku ćwiczeń, picia kawy i herbaty, picia napojów typu „cola”, palenia papierosów, picia alkoholu, przebywania w dusznym pomieszczeniu, stosowania niektórych kosmetyków i perfum, niewłaściwej postawy podczas siedzenia czy stania, niewłaściwego ubierania się, zażywania niektórych leków oraz w przebiegu różnych schorzeń. W zapobieganiu i leczeniu bólów głowy może wystarczyć zmiana niezdrowych przyzwyczajeń. Jeśli to nie wystarczy, trzeba udać się do lekarza.

Jedz dobre śniadanie

 
Dostarczenie organizmowi dostatecznej ilości energii i substancji odżywczych warunkuje jego sprawność i zdrowie. Najważniejszym posiłkiem, który ma zasilić organizm, jest śniadanie. Nie należy go pomijać. Trzeba zadbać o to, aby było pożywne i zdrowe. To pozwoli uniknąć spadku poziomu cukru w ciągu dnia, który może być przyczyną bólu głowy.

Nie podjadaj między posiłkami

 
Proces trawienia rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy pokarm, który się tam dostał, zostanie zmieszany z sokami trawiennymi. W żołądku pokarm musi uzyskać odczyn kwaśny, aby główny enzym żołądkowy, jakim jest pepsyna, mógł rozpocząć trawienie białka. Jeśli po jakimś czasie od posiłku kolejna porcja pokarmu dostanie się do żołądka, zatrzymuje to proces trawienia. Cała zawartość żołądka musi na nowo zostać zmieszana z sokami trawiennymi, aby uzyskać odpowiednio kwaśny odczyn. To przedłuża proces trawienia i powoduje zaleganie pokarmu – pokarmu, który mógłby być już wcześniej przesunięty do dalszych części przewodu pokarmowego. Każde dodatkowe, nadmierne obciążenie żołądka odzywa się bólem głowy, często silnym, migrenowym, który ustępuje dopiero wtedy, kiedy żołądek upora się z trawieniem i odpocznie.

Nie jedz na noc

 
Nocą żołądek powinien być wyłączony ze swojej funkcji trawiennej. Jest to warunek dobrego odpoczynku całego organizmu. Pusty żołądek zapewnia zdrowy i głęboki sen. Niedostateczny wypoczynek nocny może przyczynić się do porannych bólów głowy. Najbardziej niewskazane są późne, obfite, tłuste kolacje, których żołądek w żaden sposób nie jest w stanie strawić przed zaśnięciem. Całą noc jest obciążony, zamiast wypoczywać. W kolejnym dniu trawienie może okazać się dla niego zbyt trudnym zadaniem, a organizm reaguje na to bólem głowy. Kolacja, jeśli jest spożywana, powinna być najlżejszym posiłkiem w ciągu dnia, spożytym 2–3 godziny przed snem. 

[the_ad id=”4052″]
 

Nie przejadaj się

 
Nadmiar spożytego pokarmu sprzyja otyłości, cukrzycy i schorzeniom układu krążenia. Prowadzi też do przeciążenia narządów trawiennych, których przepracowanie często powoduje przewlekły lub napadowy ból głowy. Przeciążenie układu trawiennego bardzo często prowadzi do niestrawności, nudności i wymiotów, którym zawsze towarzyszy ból głowy.

Nie jedz w pośpiechu

 
Pokarm należy spożywać powoli. Trzeba tak zaplanować swój czas, aby można było spokojnie zjeść każdy posiłek. Tylko w takich warunkach możliwe jest dokładne przeżucie pokarmu. Nie pogryzione dobrze kęsy mogą długo zalegać w żołądku, prowadząc do ostrych bólów głowy w okolicy czołowej. Bardzo niekorzystne jest spożywanie pokarmu w biegu. W czasie ruchu duża ilość krwi napływa do mięśni, podczas, gdy jest ona potrzebna narządom jamy brzusznej do procesów trawienia. Unikaj nadmiaru białka Pokarm nie powinien zawierać za dużych ilości białka. W przeciwnym razie dochodzi do zakwaszenia organizmu i tzw. „białkowego kaca”, któremu najczęściej towarzyszy ból głowy. Wynika on z podwyższonego poziomu ciał ketonowych w organizmie. Najbardziej zakwaszające jest czerwone mięso, ale również mięso białe i nabiał.

Zadbaj o dobry sen

 
Nasza aktywność powoduje zmęczenie. Stopniowo w ciągu dnia słabniemy, tak że z radością witamy godziny wieczorne i możliwość pójścia spać. Po dobrym nocnym wypoczynku wstajemy odświeżeni i gotowi na nowo do podjęcia swoich obowiązków. Gdy jednak praca, TV, nauka, nocne życie i inne czynności utrudniają nam wystarczająco długi sen, zostajemy skazani na budzenie się zmęczonymi, z uczuciem wyczerpania i często z bólem głowy. Trzeba zadbać o wygodne łóżko oraz świeże powietrze w sypialni.

Unikaj przepracowania

 
Organizm, który nie ma odpowiedniego czasu na odpoczynek, przemęczony pracą i gonitwą codziennego dnia, łatwo może popaść w chorobę, czego pierwszym sygnałem ostrzegawczym może być ból głowy.

Ćwicz regularnie

 
Ruch fizyczny jest bardzo korzystny na wszelkie dolegliwości. Siedzący tryb życia powoduje spowolnienie krążenia i ogólne osłabienie kondycji, co sprzyja złemu samopoczuciu i częstym bólom głowy. Zwłaszcza, gdy długo siedzimy unieruchomieni przed monitorem komputera, napinając mięśnie szyi i ramion. Należy wyjść codziennie na półgodzinny spacer, pójść na basen, do siłowni, na rower, zrobić masaż wodny. Najlepszy ruch to niewątpliwie ten na świeżym powietrzu.

Relaksuj się

 
Głowa często boli w sytuacjach stresowych. Są to bóle napięciowe. Pojawiają się, gdy jesteśmy zdenerwowani, mamy nadmiar obowiązków, przed ważną rozmową, egzaminem, podróżą. Jest to tępy lub tętniący ból pojawiający się w okolicy skroni, który stopniowo narasta i obejmuje całą głowę. Może pojawiać się na krótko, może też trwać miesiące i lata, a nasila go każde zdenerwowanie. Trzeba wtedy zmniejszyć tempo życia i zacząć radzić sobie ze stresem.

Unikaj odwodnienia

 
Bardzo często ból głowy wynika z wypijania niedostatecznej ilości płynów i jest naturalną reakcją organizmu na odwodnienie. Należy wypijać 8–10 szklanek wody dziennie, a w czasie upałów i gorączki jeszcze więcej. Warto też pamiętać, aby pić zaraz po wstaniu rano z łóżka w celu uzupełnienia płynów utraconych w ciągu nocy. Następnie trzeba pić w ciągu dnia między posiłkami. Nie pal papierosów Substancje toksyczne zawarte w tytoniu, poza bardzo poważnymi problemami zdrowotnymi, jak rak płuc i rozedma, mogą powodować bóle głowy. Miliony ludzi na świecie udowodniły już, że można rozstać się z paleniem. Jeżeli palisz – warto dołączyć do nich. Wolność jest ofertą dla każdego palacza.

Nie pij alkoholu

 
Alkohol nie zawiera żadnych składników potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W każdej ilości i pod każdą postacią jest trucizną powodującą destrukcję komórek, zwłaszcza w obrębie centralnego układu nerwowego. Wskutek jego działania dochodzi do pogorszenia funkcji intelektualnych i emocjonalnych oraz bólów głowy pojawiających się następnego dnia po wypiciu. 

[the_ad id=”4052″]
 

Nie pij kawy, herbaty i napojów typu „cola”

 
W czasie zmęczenia czy znużenia podpieramy się filiżanką kawy lub mocnej herbaty. Są to napoje pobudzające, które w efekcie prowadzą do jeszcze większego osłabienia i, co gorsza, mogą wywołać bóle głowy, nudności i biegunkę. Podobnie działają wszystkie napoje typu „cola”. Należy się ich wystrzegać. Bóle po ich wypiciu mogą pojawić się w ciągu najbliższej godziny lub kilku godzin, albo dopiero na drugi lub trzeci dzień.

Ubieraj się stosownie do pogody

 
Staraj się, aby kończyny były zawsze ciepłe. Oziębienie skóry zawsze powoduje wysłanie alarmującego sygnału do mózgu. Krew, która pozostaje w dużych naczyniach kończyn jest kierowana do tułowia i głowy, gdy naczynia kończyn ulegają zwężeniu. Wiele osób na oziębienie kończyn reaguje podwyższonym ciśnieniem krwi, a to może mieć udział w powstawaniu bólu głowy. Zmiany pogody, głównie zimne powietrze, może powodować bóle u ludzi podatnych na takie ataki.

Utrzymuj właściwą postawę

 
Niewłaściwa postawa przy siedzeniu, staniu, leżeniu itp. ma niekorzystny wpływ na układ kostno-stawowy, powoduje zwyrodnienia i napięcia mięśniowe. Powodują one różne dolegliwości bólowe, w tym również bóle głowy. 

W zależności od tego, jaka dolegliwość jest przyczyną bólu, występuje on w różnych częściach głowy i towarzyszą mu różne objawy. Dlatego gdy boli głowa, nie powinniśmy myśleć o najgorszym, ale tego nie bagatelizować.

Bóle głowy pojawiają się jako objaw schorzeń, takich jak: zaparcia, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nadciśnienie, jaskra, zwyrodnienie kręgosłupa, zapalenie zatok, choroby z gorączką, problemy z zębami, nerwobóle, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, guz mózgu, tętniak czy uraz czaszki. W zależności od tego, jaka dolegliwość jest przyczyną bólu, występuje on w różnych częściach głowy i towarzyszą mu różne objawy. W przypadku bólu głowy, którego przyczyną jest choroba, dolegliwość ustąpi po jej wyleczeniu. W takim przypadku należy jak najszybciej iść do lekarza, aby przeprowadził potrzebne badania, a gdy zajdzie potrzeba skierował do specjalisty (laryngologa, stomatologa, ortopedy, neurologa). Doraźna pomoc w takim przypadku nie zwalnia z wnikliwej analizy bólu. Zaniechanie postawienia właściwej diagnozy i nie podjęcie odpowiedniego leczenia może wiązać się z poważnymi konsekwencjami. W przypadku nowotworów mózgu bólom głowy towarzyszą inne dolegliwości, takie jak trwałe zaburzenia wzroku, porażenia, napady epilepsji. Dlatego gdy boli głowa, nie musimy myśleć od razu o najgorszym. To może tylko zaostrzyć dolegliwości. Ale też ich nie bagatelizujmy.  

Niniejszy artykuł pochodzi z kwartalnika Zdrowie z wyboru nr 65/2019